MOTİVASYONUN TİPİ OLUR MU ?

Haz almak ve acıdan kaçınmak insanı motive eden iki temel olgudur. Arzu edilen durumu yaşama isteği, davranışa yön verir. Fiziğinin düzgün olmasını ve sağlığını önemseyen spor yapmaya başlar,arkadaş edinmek isteyen çocuk oyuncağını paylaşır, üşüyen kişi daha kalın kıyafet giyer, öğretmeninden uyarı almak istemeyen öğrenci parmak kaldırarak konuşur.

Dopamin endeksli bir sanal dünyaya tek tıkla ulaşabilen günümüz kuşağı çocuklarının akademik başarıları ve ders çalışma biçimleri hem öğretmenler hem ebeveynler için sorunlu olarak algılanmaktadır.Oysaki burada henüz anlaşılamamış iki önemli konu vardır.Öğrenme ve çalışma alışkanlıklarının geliştirilmesi ayrıca beyin ve öğrenme konusunun motivasyondaki önemi.

Motivasyon tipi ders çalışmayı engeller.İnsanda iç ve  dış motivasyon olarak tanımlanabilecek iki yapı vardır  ve bunlar  doğuştan gelir.Çalışmak keyifli değildir çünkü ilgimizi çekmeyen konuları çalışmak zorunda olmak bile yeterince enerji düşürücüdür. Fakat kazanmayı istemek  kazanmanın kilit noktasıdır.Çocukların kazanmayı isteyen yanını güçlendirmek için iç motivasyonlarını yüksek tutmalarına yardımcı olunursa ,çocuklar amaç oluşturabilir. Amacını oluşturabilmiş çocuklar planlı çalışmayı severler.İstekli ve sabırlı olmak çalışmanın olmazsa olmazıdır. Dış motivasyonu yüksek çocukların en belirgin özellikleri arasında  erteleme vardır. Sürekli erteleyen bu çocuklarda sorumluluk gelişmez  ve mazeret üretme başlar. Tamamlanamayan ödevler ve işlerden sıkıntı duyarlar ve mutsuz olurlar çünkü mücadele edecek yanları güçsüzleşir.Karar verme ve harekete geçme yönleri oluşamadığı için sürekli yönlendirilmeye ihtiyaç duyarlar. Dış motivasyon tipine sahip çocukların iç motivasyon kaynaklarını harekete geçirici  faaliyetlerde bulunulmalıdır. Çocuğun yalnızca başaracağına değil onun  başarılı olduğuna dair inancının vurgulanması önemlidir. 

Çocuklarınızın amaç oluşturması için yaşına uygun destekleri sunarak bu yönetme becerileri konusunda hem kurallar koymak  hem de rol model olmanız gerekir. Çocuğunuzun motivasyon tipini anladığınzda kişilik ve yaş özelliklerini göz önünde tutmak kaydıyla  dirençlerini kırarak oto kontrolü sağalyabilirsiniz.Makul bir süre ile ders çalışmasını en az üç hafta yapabilmeleri çocuklarınzda öğrenme algısını değiştirecek ve çocuğunuz bunu görecektir. Azdan başlayıp azın altına düşmeden her günkü süreyi beşer onar dakika artırmalarını sağlamak nörolojik aktiviteyi belirginleştirecektir.

Çocuğunuzla konuşmak ,soru sormaya teşvik etmek ,zaman planlaması yapmak,’’ Araştır, Sor, Oku, Anlat, Tekrar Et”  yöntemini kullanmak ,dinlenerek  ve eğlenerek tekrar etmeyi ,konu eğlenceli değilse tezatlıklardan yararlanmak  öğrenme sürecinin devamlılığını ı sağlamaya yardımcı olacaktır. 

Çocuğunuzun motivasyon tipinizi öğrenin ve yöntem oluşturmasına yardımcı olun !

Neslihan ASLIHAN 

Psikoterapist & Uzm .Psikolojik Danışman 

Aile ve Çift Terapisti